
Според бугарскиот историчар и експерт за верски прашања, Горан Благоев, неодамна протераниот руски свештеник, архимандритот Васијан (Змеев) прво од Македонија, а потоа и од Бугарија каде 5 години живеел и работел, имал удел во заострувањето на односите меѓу православните цркви на Бугарија и Северна Македонија и долгогодишното непризнавање на МПЦ-ОА како автокефална православна црква. Во однос на резултатите од работата на Руската православна црква во Бугарија и во Северна Македонија по 2018 година, Горан Благоев за Радио Слободна Европа на бугарски јазик дава пример дека во истата година црквите во двете земји се блиску до заеднички прославување на 1000 години Охридска архиепископија, но тоа не се случи.
По потпишувањето на договорот за добрососедство и пријателство меѓу Бугарија и Северна Македонија во 2017 година, односите меѓу двете цркви се затоплуваат.
-Во ноември 2017 година, Светиот Синод на Македонската православна црква упати официјално писмо до Бугарската патријаршија, во кое изразува подготвеност да ја признае Бугарската православна црква (БПЦ) за нејзина мајка црква, доколку се залага за надминување на расколот и признавање на нејзиниот автокефалност. Македонската црква се прогласи за автокефална во 1967 година и се одвои од Српската црква, но е под раскол и не е призната од другите православни цркви. Тоа може да се смени во 2018 година, кога Бугарската патријаршија ќе изрази наклоност и поддршка за каузата за укинување на расколот и подготвеност да помогне во поставувањето на македонското црковно прашање за негово решавање во канонски ред пред другите помесни православни цркви. Но, БПЦ се предомисли по посетата на рускиот патријарх Кирил на Бугарија за државниот празник 3 март 2018. Четири дена подоцна пристигна и Васијан, изјави Благоев.
Тој тврди дека официјално ништо не било решено за македонското прашање, иако целата јавност очекувала да го слушне рускиот став.
-Излезе со некоја лаконска порака дека на оваа тема не се разговарало, се присетува Горан Благоев на настаните. Но, според неговите зборови, „всушност, последиците во бугарско-македонските контакти почнаа да стануваат многу очигледни“, вели Благоев.
Горан Благоев истакна дека Руската црква има свое присуство и во Бугарија и во Северна Македонија.
-Таму има и високи свештеници кои се под руско влијание. Работите дојдоа до овој тажен резултат за двете цркви. Затоа што замислете бугарско-македонско црковно зближување, како тоа од денес ќе имаше попозитивно влијание врз билатералните политички односи, додаде тој.
И бугарскиот професор и теолог Калин Јанакиев смета дека причините за протерувањето на Васијан од Северна Македонија јасно покажуваат дека тој се обидувал да го спречи признавањето на Македонската црква, да придонесе за постојан раскол во неа, што влијаело на меѓуцрковните односи на двете земји.
Според неговите зборови, „некако срамен знак за нашите служби е тоа што се чини дека не биле свесни за неговите активности“, па го открија и санкционираа прво во Скопје.
Незавршениот процес на признавање на МПЦ-ОА остава простор за руско влијание во оваа проблематика, а според анализите на бугарските медиуми, токму протераниот архимандрит имал голема улога во тоа.