Последниве денови, одредени веб-страници предизвикуваат непотребна вознемиреност околу претстојната посета на Неговото Блаженство, Митрополитот Епифаниј од Киев и цела Украина, на Света Гора. Со сензационалистички објави тие шират раздор меѓу верниците, создавајќи лажна слика за состојбите во Црквата. Дезинформациите, за жал, станаа секојдневие — и оваа тема не е исклучок.
Некои медиуми дури тврдат дека Автокефалната Црква на Украина не е призната од Света Гора — тврдење што е не само неточно, туку и крајно незнаење. Света Гора не е самостојна црква што може да „признава“ други. Таа припаѓа на Вселенскиот Патријархат, кој уште од 15 декември 2018 година е во канонско единство со Правослљвната Црква на Украина. Секој отпор кој се појавува е личен став на поединци, најчесто под влијание на надворешни фактори, и прикриен со изговор на „послушност кон каноните“. Но, оние што навистина ги познаваат каноните и традицијата знаат дека зад тие реакции се кријат други интереси.
Токму канонското право на жалба (еклитон) до Вселенскиот Патријархат, кое со векови им помагало на црквите да ги решат своите спорови, ја донесе и денешната хармонија. Со тоа, милиони верници во Украина беа вратени на патот на спасението, а долгогодишната шизма — која не беше доктринарна, туку административна — конечно беше надмината. Сличен пример е и апелот на поранешниот митрополит на Пафос, г. Тихик, кој побара разгледување на неговиот случај од страна на Вселенскиот Патријархат.
Некои текстови, пак, тврдат дека повеќето атонски манастири се во заедништво со Московскиот Патријархат. Но прашањето е: има ли навистина манастири што го прекинале општењето со Москва? Вселенскиот Патријарх, движен од љубов кон црковното единство, и понатаму го спомнува Патријархот Кирил во богослужбите. Тоа јасно покажува дека ниту еден манастир на Света Гора нема прекинато заедништво со Москва. Напротив – токму Московскиот Патријархат беше тој што го прекина општењето со Вселенскиот Патријархат, а не обратно.
Во некои објави се појавува и „анонимен манастирски претставник“, кој тврди дека посетата на Епифаниј ќе биде само формална. Но, ако ова мислење навистина беше став на мнозинството монаси, немаше потреба од анонимност. Стравот не е својствен за вистински исповедници на верата. Оној што ја сведочи вистината, ја кажува отворено.
Спомнувањето на „про-патријаршиски манастири“ е уште една медиумска манипулација. Авторите можеби го користат изразот потсмешливо, но за нас тоа е титула на чест. Вселенскиот Патријархат е изворот на сите автокефални православни цркви, чувар на православното единство веќе повеќе од шеснаесет векови.
Некои „монашки кругови“, пак, ја толкуваат посетата на Епифаниј како „обид за стекнување легитимитет“. Но, тие очигледно забораваат дека Епифаниј го доби својот легитимитет уште на денот кога беше избран од Обединувачкиот Собор во 2018 година, а тоа беше потврдено со Томосот за автокефалност во јануари 2019 година. Неговата посета на Света Гора не е барање признание, туку гест на братска љубов и духовно единство.
Во еден дел, сепак, написот е во право: атонските отци навистина го ставаат единството на Црквата над сè. „Мора да ја држиме Света Гора далеку од конфликти, зашто единството на Православието е најважно“, пишува таму. Тоа е и нашата заедничка желба — затоа ќе го пречекаме Митрополитот Епифаниј како знак на заедништво меѓу црквите и потсетник дека единството на Православието стои над сите поделби.
За жал, наместо да поттикнуваат единство, некои медиуми свесно создаваат раздори и фанатизам меѓу верниците. Само оние што навистина ја разбираат духовната суштина можат да го чујат Духот Божји и да ја живеат Христовата заповед:
„Да бидат сите едно“ (Јован 17:21).
Пишува: Јеромонах Никита од манастирот Пантократор /Orthodox Times
