Археолозите од Израелската управа за антиквитети открија црква од византискиот период во северниот дел на пустината Негев, со ѕидна уметност на која се прикажани бродови. Изненадувачките наоди беа објавени во соопштението за печатот издадено од Управата на 23 мај.
Откритието е направено во јужниот дел на бедуинскиот град Рахат, каде што Израелската управа за антиквитети спроведува ископувања веќе неколку години во контекст на проектот за проширување на градот. Ископаниот локалитет раскажува приказна за населување во северниот дел на пустина Негев на крајот на византискиот период и на почетокот на раниот исламски период.
Според ископувачите, „овие занимливи цртежи можеби ги оставиле христијанските поклоници кои пристигнувале со брод до пристаништето во Газа; нивната прва станица во внатрешноста била токму оваа црква во Рахат, продолжувајќи оттука до други локации низ целата земја“.
Овој локалитет, всушност, се наоѓа на само половина ден одење од античкото пристаниште Газа, а црквата се наоѓа покрај древниот римски пат што водел од брегот до Бер Шева, главниот град на Негев.
Според одговорните на ископувањата – д-р Орен Шмуели, д-р Елена Коган-Зехави и д-р Ное Дејвид Мајкл, во име на Израелската управа за антиквитети, заедно со професорката Дебора Цвикел од Катедрата за поморски цивилизации на Универзитетот во Хаифа – логично е да се мисли дека христијанските поклоници патувале по овој пат за да стигнат до христијанските свети места во Ерусалим и во Витлеем и во манастирите во ридовите на Негев и во Синај.
„Логично е нивната прва станица по симнувањето од бродовите во пристаништето Газа да била токму оваа црква откриена во нашите ископувања јужно од Рахат“, велат научниците.
Бродовите нацртани на карпата „се поздрав од христијанските поклоници кои пристигнувале со брод до пристаништето Газа“, рекоа одговорните на ископувањето. „Поклониците коишто ја посетиле црквата оставиле свој личен белег во форма на цртежи на брод на нејзините ѕидови. Бродот е навистина стар христијански симбол, но во овој случај, очигледно, тоа е вистински графички приказ на вистински бродови со кои поклониците патувале во Светата земја“.
Цвикел опиша еден од цртежите: „Еден од бродовите е прикажан како цртан цртеж, но сепак може да се забележи дека неговиот лак е благо зашилен и дека има весла од двете страни. Ова може да е воздушен приказ на бродот, иако се чини дека уметникот се обидувал тродимензионално да црта. Можеби линиите под него ја прикажуваат патеката од веслата низ водата“.
„Бродови или крстови оставени од посетата на христијанските поклоници како сведоштво за нивната посета се наоѓаат и во црквата на Светиот гроб во Ерусалим“, додаде таа, истакнувајќи ја вообичаената практика на поклониците во тоа време.
Референцата веројатно се однесува на познатиот брод „Домине Ивимус“, единствената слика на кораб пронајдена кај Светиот гроб (додека крстовите се безброј). Станува збор за цртеж на јаглен, кој датира од вториот и четвртиот век, пронајден на камен користен во многу древен ѕид лоциран во основата на базиликата, во делот што сега е во владение на Ерменците.
„Ова изненадувачко и занимливо откритие на цртежи на бродови во црквата од византискиот период во северниот дел на Негев ни отвора прозорец кон светот на христијанските поклоници кои ја посетиле Светата земја пред 1.500 години“, рече директорот на Израелската управа за антиквитети, Ели Ескусидо. „Исто така, дава докази од прва рака за бродовите со кои патувале и за поморскиот свет од тоа време“.
