Српската државна телевизија РТС прави серијал документарци за српското културно наследство во Македонија во кои, најголем дел од манастирите на МПЦ-ОА ги прикажува како српско духовно наследство. Досега се објавени два документарни филма од по 40 минути едниот за Лесновскиот манастир, а другиот за цркбвата Свети Ѓорги во Старо Нагоричане.
Под редкација на Културно-уметничката програма, емисијата насловена „Временска капсула“, ја раскажува српската историја за овие црковни објекти, кои Македонија ги има прогласени за културно историски споменици од прв ред. Низ дукентарците се раскажува за историјата, за вековното српско присуство на овие простори, за Стара Србија, за ктиторите кои ги граделе овие манастири. Во однос на денешната современа историја се потсетува дека голем дел од овие, како што ги нарекува РТС, „српска задужбина“, се оставени на заборав.
Во описот на серијалот стои дека тој е релаизиран со благослов на Српскиот патријах Порфириј и со благослов на Архиепископт Стефан и Митрополитите Григориј и Иларион.
„Старо Нагоричане“, задужбина на кралот Милутин Немањиќ од XIV век, претставува еден од најубавите и најзначајните српски средновековни манастири на територијата на денешна Северна Македонија. На темелите на постар храм, кои и денес се видливи, по налог на кралот Милутин, во периодот од 1312 до 1317 година, била изградена и фрескоосликана Црквата „Свети Ѓорѓи“. Долните зони, до висина на прозорците, потекнуваат од постар период — се претпоставува од XI век — а од висината на прозорците до врвот на куполата се забележува друга градителска фаза, од XIV век, пишива во описот на емисијата за манастирот Свети Ѓорѓи.
-Емисијата за манастирот Лесново е приказна за минатите времиња и за големите градителски и уметнички достигнувања на средновековна Србија, но воедно и потсетување на состојбата во која денес се наоѓа овој културен споменик, како и на честите обиди за негирање или бришење на неговиот вистински идентитет. Лесново претставува една од најзначајните српски средновековни задужбини на територијата на денешна Северна Македонија, пишува пак во описот за манастирот Лесново.
Погледнете ги двете емисии.
Постојат многу јасни историски и изворни докази дека Охридската архиепископија (основана во 1019 година од византискиот император Василиј II) одиграла клучна улога во формирањето на Пеќската патријаршија (првично Жичка, т.е. автокефалната Српска архиепископија во 1219 година, а Патријаршијата од 1346 година). Еве ги најважните докази:
1.Права на Охридската архиепископија од царот Василиј II (1019-1020)
Царот Василиј II со повелби потврдил дека Охридската архиепископија има јурисдикција над голем дел од Балканот, вклучувајќи ги и српските земји (Рашка, Дукља/Зета, Босна, Далмација).
Така, Охрид станал духовен авторитет и „мајка црква“ во српските области пред да добие автокефалност.
2. Свети Сава и Охрид
Кога Свети Сава ја добил автокефалноста на српската архиепископија од никејскиот патријарх во 1219 година, тој не го прескокнал и Охрид: охридскиот архиепископ Димитрије Хоматијан во писмо од 1220 година го нарекува Сава „брат“ и признава дека српската архиепископија потекнува од охридската црковна јурисдикција.
3. Улогата на Охрид во обновата на Пеќската патријаршија (1557) Кога Пеќската патријаршија била обновена под Турците во 1557 година благодарение на Мехмед-паша Соколовиќ и митрополитот Макариј Соколовиќ, клучна поддршка обезбедила Охридската архиепископија. Архиепископот на Охрид бил меѓу првите што го признале обновата на Пеќ, а многу епископи на Пеќската патријаршија претходно припаѓале на охридската јурисдикција.
4. Свети Јустин Поповиќ и историчарите
Свети Јустин Поповиќ пишува дека Охридската архиепископија била „мајка и лулка“ на Пеќската патријаршија.
Современите историчари (на пр. Срѓан Пириватриќ, Димитрије Богдановиќ, Јован Деретиќ, како и западните византиски научници) потврдуваат дека корените на Српската црква се во Охридската архиепископија.
5. Канон и континуитет
Охрид бил директен наследник на Прва Јустинијана, престолот на царот Јустинијан I (6 век), што му дало апостолски легитимитет.
Српската архиепископија, а подоцна и Пеќската патријаршија, во голема мера го црпат својот легитимитет и канонски континуитет од Охрид.
Во тоа писмо, Хоматијан приговара дека Сава ја добил автокефалноста директно од Никеја, а не преку Охрид, што докажува дека Охрид се сметал себеси за мајка на Српската црква.
видете ги доказите од линковите:
https://montenegrina.net/pismo-ohridskog -arhiepiskopa-dimitrija-homatijana-iz-maja-1220 -godine/
https://www.google.co.uk/books/edition/Pismo _Dimitrija_Homatijana_Sv_Savi_i_odl /QKXQMwAACAAJ?hl=en
https://www.scribd.com/document/355096964 /11-Branislav-Djurdjev-Odnos-izmedju-Ohridske-arhiepiscopije-i-Srpske-Crkve-pdf
https://www.researchgate.net/publication /250151120_Srpska_drzpa_i_Ohridska _arhiepiskopija_u_XII_veku
Зошто нашите црковни авторитети, кои несомнено ги знаат овие историски факти не ги кажуваат гласно?
Марјан, ти можеш да направиш во најмала рака некој видео клип од овие податоци кој ќе оди на YouTube…
A можеш и како гостин да го поканиш извесен
Зоран Д.Апостоловски
Ха-ха, ако Дивна Љубојевиќ ти е црковна примадона со неспоредлива слава, секако така и ќе го доживуваш православното храмоградителство и Православието како такво. Не знаеш што е саркофаг а што кивот со Свети мошти. И велиш дека моштите на еден Свет маченик се помалку вреден храм Божји од камењата и од насликаните претстави на властодршците од твоја националност (па нека се и ктитори на црковен храм: азната на кралевите и царевите се од данокот на народот кој го владеат, а храмовите и покрај сета благородност на верата и намерата се дел од геостратешката програма на сите владетели). Значи, со емисијава сакате да посведочите дека вашата вера е српска вера, не е просто христијанска, нема сила да ги надмине границите на вашето етничко чувство, а камоли да стигне до Богочовекот Христос, Кој патем не е ни Словен, а камоли Србин и секако по тело не ти е современик? Прилично успешно. “Задужбина краља тог и тог”…. Како и да вртиш поимот “задужбина” од православен аспект значи дека некој некого задолжува да ја негува верата во Света Троица. Каде ли згрешиле православните Македонци во приказнава? Се разбира, сакаат да ги шлепаат своите новомаченици покрај тие славни задужбини на српските кралеви. Колку невкусно! Не успеале да ги зачуваат осум-десет века сите фрески тип-топ (нема врска пет века турско, требаше да ги бива). Сигурно кралевите на таква задужбина мислеле: добро чувајте ги овие камења, во камењата е вистината! Е па браќо Срби – утка, тешка не се бутка. Повеќе среќа следниот пат. Само, не верувам дека ќе успеете уште некоја задужбина да насадите овде. И без тоа сте многу разочарани. Не трошете енергија во иднина. Ќе преживееме ние со нашите новопрославени Светии. Велите старите биле од вашиот скапоцен квасец. Ама кога ви се потрошил?