На полуостровот Зеге, на јужниот брег на езерото Тана во северна Етиопија, опстојува традиција стара повеќе од илјада години: манастирски шуми што ги опкружуваат православните манастирите се сметаат за свети. Овие шуми денес се меѓу последните недопрени шумски светилишта во земјата – дом на ретки дрвја, птици, цицачи и растенија што исчезнуваат од останатиот дел на регионот.
Манастирот Ура Кидане Михрет, најстар и најпочитуван на полуостровот, е опкружен со седум древни цркви и густа шума од дрвја уникатни за Етиопија. Тука живеат монаси кои веруваат дека шумата не е само природно наследство – таа е духовен дар, составен дел од животот на Црквата и од човековата врска со Бога.
„Дали можете да најдете вакви дрвја на друго место?“ прашува монахот Аба Гебресиласе Абебе, допирајќи го стеблото на огромен африкански бор. „Без шумата, црквата би била обична. Шумата допринесува за духовноста.“
Традиција стара колку и христијанството во Етиопија
Етиопската Православна Црква Тевахедо, една од најстарите христијански деноминации, уште од првите векови ги сметала шумите за „подарок од Бога“. Првите монаси ги оградувале храмовите со шума, сметајќи дека таа го штити светилиштето и го одразува рајот на земјата. Овие „црковни шуми“ станале забранети за сеча и земјоделие – слободни само за молитва, богослужби и духовен труд.
Со текот на времето, додека шумите во Етиопија почнале да исчезнуваат – од 40% на почетокот на XX век на помалку од 15,5% денес – токму манастирите ги сочувале последните зелени оази. Според Светскиот совет на цркви, повеќе од три четвртини од 35.000 етиопски цркви се опкружени со вакви заштитени појаси.
Жива духовност и живо наследство
„Шумата е дел од планот на Бога да го штити животот“, вели Аба Гебресиласе. „Нашите предци ја сочувале, ние ја наследивме, и наша обврска е да ја чуваме.“
69-годишниот Белеј Кебеде, жител на Зеге, вели дека во локалната заедница сечењето дрвја отсекогаш било забрането, дури и сметано за духовен престап. Но населението расте, а притисокот врз земјиштето станува сè поголем. На рабовите на шумата веќе се забележуваат знаци на навлегување.
Монасите објаснуваат како ја чуваат шумата
Во разговор за Mongabay, монасите Аба Гебресиласе Абебе и Аба Хајманот Анагагу објаснуваат како духовноста и екологијата се неразделни во нивната традиција.
„Шумата нè потсетува дека сме дел од созданието. Ние сме чувари, а не сопственици.“
Монасите ги учат послушниците: да користат само паднати гранки за огрев да не сечат млади дрвја да садат нови дрвја секоја година да препознаваат лековити растенија и да ги користат одговорно.
Тие ги гледаат животните и растенијата како дел од „Божјиот план“, повикувајќи се на Битие 1:25. „Секоја твар е добра. Дури и мравките имаат своја улога“, вели Аба Хајманот.
Шумата како манастирска брада
Најубавата споредба доаѓа на крај: „Манастир без шума е како монах без брада.“
Шумата, велат монасите, не е само украс – таа е живо продолжение на рајот, место на молитва, тишина и заедничко дишење со природата. Овие древни острови на зеленина на езерото Тана се не само духовни прибежишта, туку и последни бастиони на биодиверзитет што опстојува благодарение на верата. И
/news.mongabay.com
