Во Хелсинки била одржана значајна меѓународна конференција под наслов Отпор кон империјата, промовирање на мирот: црквите против идеологијата на ‘рускиот свет’, организирана од Конференцијата на европските цркви (КЕЦ) во соработка со Евангелско-лутеранската црква и Православната црква на Финска. Настанот ги собрал лидерите на европските цркви, екуменски партнери и истакнати академици со цел да ги разгледаат и оспорат теолошките и политичките основи на идеологијата која Москва ја користи за оправдување на војната против Украина.
Во усвоеното изјава, идеологијата на „рускиот свет“ е дефинирана како мешавина од богословски, културни и политички наративи што служат за легитимирање на експанзионизмот, насилството и негирањето на правото на самоопределување на соседните народи, особено на Украинците. Учесниците жестоко го критикуваа погрешното теолошко оправдување на руската агресија — особено тврдењата за „света војна“ и пораките што ветуваат „опростување на гревовите“ за загинатите руски војници, оценувајќи ги како длабоко еретички и спротивни на христијанската вера.
Конференцијата повикала на духовна, морална и богословска јасност при спротивставувањето на ваквите идеологии. Црквите се охрабруваат да го стават во центарот примерот на Христос — како Цар што служи и штити маргинализирани, како Пророк што говори вистина пред власта и како Свештеник што води кон молитва, исцелување и помирување. Само ваквиот модел, се вели во документот, може да стане вистинска основа за отпор кон империјалните амбиции и за основа за градење праведен мир.
Особено внимание било посветено на тоа како „рускиот свет“ ја злоупотребува христијанската терминологија, претворајќи ја верата во инструмент на државна пропаганда. Учесниците предупредиле дека Руската православна црква продолжува да обезбедува теолошка и институционална поддршка за инвазијата, притоа замолчувајќи го несогласувањето во сопствени редови и злоупотребувајќи екуменски платформи за ширење на прорежимски пораки.
Во документот се посочува дека смртта на војник во служба не може да се толкува како автоматско „жртвоприносување“ што очистува од грев — таквата концепција, предупредуваат богословите, го изопачува самото Евангелие. Наместо тоа, човековото достоинство, кое не може да биде уништено или подредено на држава, нација или цивилизација, мора да остане темел на христијанското учење.
Конференцијата предложи и серија конкретни чекори. Под „Отпор кон империјата“ се препорачува разобличување на злоупотребата на верата, поддршка за украинската борба против идеолошката агресија, промовирање богословска писменост за препознавање на манипулациите, како и отворено осудување на воените злосторства. Црквите се повикуваат и критички да ги преиспитаат сопствените историски империјални наративи и да ги поддржат руските дисидентски гласови кои се спротивставуваат на националистичката религиозна доктрина.
Под „Промовирање на мирот“ се повикува на практична помош за жртвите на војната, вклучително и бегалците и незаконски депортираните украински деца; редовни молитви за сите страдалници; како и проширување на дијалогот меѓу црквите во Источна и Западна Европа за поттикнување на вистинско помирување. Учесниците нагласија дека заштитата на демократијата, човековите права и меѓународното право е суштински дел од христијанската одговорност.
Со остра и недвосмислена осуда на „рускиот свет“, конференцијата во Хелсинки испрати јасна порака: ниту една идеологија не смее да го присвои христијанството за оправдување на агресија, а црквите се повикани храбро да сведочат за вистината, мирот и достоинството на секој човек.