Апостол Павле, чиј спомен го чествува Македонската Православна Црква е една од најзначајните личности за христијанизацијата на Македонија, а потоа и на целиот овој регион, а подоцна и на Европа. Професорот Ратомир Грозданоски е еден од еминентните богослови во Македонија, кој посветил голем период од својот научен труд во анализа и истражување на Апостол Павле и Македонија. Во неколку делови Ви пренесуваме една пократка аналзиа.(Четврти дел)
Од Филипи апостол Павле, пролетта во 50-та година, тргнал кон запад, по царскиот пат Via Egnatia, и по шест дена пешачење, пристигнал во Солун(5*) (Дела 17,1-4).
Таму неговата проповед ја прифатиле малкумина од Евреите, но многу повеќе од незнабошците од Солун: Македонци и Елини. Апостол Павле, Сила и Тимотеј почнале да го проповедаат Евангелието Божјо во куќата на Јасон, во неговата ткајачница, во приватни домови и кај видни незнабошци и Евреи, „а исто така и не малку видни жени“ (Дела 17,4).
Тоа било лично, индивидуално душегрижништво и пастирствување, поединечно и семејно проповедање на Евангелието. Апостолите во тие директни контакти со луѓето умееле да бидат љубезни и привлечни, та предано и со љубов им служеле на сите. Секого го знаеле и секому посебно му приоѓале за да го придобијат за Христа.
И покрај првичните успеси (Дела 17,4) апостол Павле и неговите сотрудници морале ноќе да побегнат и да го напушти градот, бидејќи против нив се побуниле Евреите од Солун, припишувајќи им политички намери „против заповедите на ќесарот, изјавувајќи оти има друг цар – Исус“ (Дела 17,7).
Во Солун со свети апостол Павле биле и апостолите Сила (Силуан) и Тимотеј (1. Сол. 1,1). Нив потоа тој ги испратил по градовите и црквите во Македонија (Дела 17,2,4,10,14-15;18,5). Пред заминување, апостол Павле ги собрал Солун¬ските христијани во куќата на Јасон, им дал совети како да ја раководат Црквата и со жалење, знаејќи дека ќе ги снајдат тешки проблеми и маки, особено Јасона, си заминал од Солун. Црквата во Солун преживувала прогонство од страна на антихристијанските Евреи и тоа: едно, па друго, и уште многу маки и неволји (1. Сол. 2,14 и 2. Сол. 1,4).
Апостол Павле мислел дека набрзо ќе се врати во Солунската црква, но дури по осум години тој повторно ги видел своите пријатели во Солун. И тогаш, пак морал да бега од куќа во куќа. „Кога дојдовме во Македонија, никаков мир немаше телото наше; во сè бевме во маки; однадвор напади, однатре страв“ (2. Кор. 7,5). Но, прогонствата ги зацврстиле солунските христијани и ги зближиле, та затоа апостол Павле најмногу од сите цркви, нив ги фали за трпеливост, верност и братска љубов (1. Сол. 4,9-10; 2. Сол. 1,4).
Солунската црква на апостолот Павле му дала и тројца сотрудници: Секунд – придружник на последното патување ( Дела 20,4; 27,28; Кол. 4,10; Филип. 1,24) и „Гај и Аристарх Македонци“ (Дела 19,29). Аристарх бил со него и во затворот во Рим.
Апостол Павле во Берија
Изгледа, во 51-та година, светите апостоли Павле, Си¬ла и Тимотеј го напуштиле Солун. По 12-ет часовно одење кон југ, тие стигнале во Берија (Berriva), која се наоѓала во третата македонска управна област(6*).
Црквата од Берија му дала на апостол Павле и добар сотрудник, а тоа е „Сосипатр Пиров, беранец“ (Дела 20,4).
Оставајќи ги Сила и Тимотеја во Берија, свети апостол Павле одлучил да ја напушти Македонија и, по море, заминал за Атина (Дела 17,15).
Пишува: Порф. д-р Ратомир Грозданоски ( за МИА)
Фусноти:
(5*) Тоа е стариот град Терма (што значи Топлина, а така бил наречен поради топлите извори). Сегашното име го добил според името на сестра му на Александар Велики – Тесалоника. Солун бил главен град на Македонија, а прв велеград во Европа што го посетил апостолот Павле. Во овој голем трговски и културен центар се мешале Истокот и Западот.
(6*) Берија бил главен град на третата македонска управна област. Се наоѓал 75 км западно од Солун или 350 км северно од Атина (Дела 17,10)
