Српската православна црква постојано тврдеше дека не зазема ничија страна, но потоа видовме дека нејзиниот поглавар сепак се определи за една. Од друга страна, има епископи и свештеници кои застанаа на страната на студентите. Тој јаз станува сè поочигледен и наскоро ќе биде сосема јасно кој застана со народот, а кој со режимот – поради лични интереси.
Манастирот Студеница ги отвори своите порти за студентите од Нови Пазар – речиси уште еден историски момент што го запишуваат студентите во својата борба за правда. Таму најдоа прибежиште сосема случајно, бидејќи договорениот сместувач им бил откажан. А во ниту една друга епархија не би можеле да преноќеваат. Жичката епархија им даде поддршка уште од почетокот на протестите. Студентите од Нови Пазар му се заблагодарија на митрополитот Јустин, велејќи дека со тоа направил пред сè човечки чин – токму она за што зборуваат светите книги на сите религии: да му помогнеш на оној на кого му е потребна помош.
Светиот архиерејски синод на Српската православна црква донесе одлука да формира посебна комисија што ќе направи дополнителна контрола на материјално-финансиското работење на Жичката епархија. Одлуката беше донесена веднаш по тоа што на студентите им беше дозволено да преноќеваат во манастирот Студеница.
Со изјавата на патријархот Порфириј при неговата неодамнешна посета на Москва – дека студентските протести во Србија се „т.н. обоена револуција“ – Српската православна црква јасно стави до знаење дека има негативен став кон студентското движење.
Наместо црквата да работи на враќање на довербата во неа, бидејќи патријархот со таа изјава го разниша угледот на институцијата (а е познато дека голем дел од народот е на страната на студентите), Синодот се нафрли на митрополитот Јустин. Ако го гледаме врвот на црквата – патријархот и Синодот – тогаш е јасно дека црквата не е на страната на студентите. Патријархот од самиот почеток не ги поддржа протестите.
Имаше неколку епископи – иако малцинство – кои јавно им дадоа поддршка на студентите и се оградија од изјавата на крушевачкиот владика Давид, кој ги нарече студентите „српски усташи“. На протестите се појавуваа и локални свештеници, а во некои места студентите беа поздравувани со црковните ѕвона.
Познат е случајот од февруари, кога студентите маршираа кон Крагуевац за Сретение, а ги поддржа свештеникот Никола Симиќ, кој потоа беше изложен на притисоци. Во дворот на Саборната црква во Крагуевац се одржа и собир на граѓани во негова поддршка, при што присутните го исвиркаа владиката шумадиски Јован.
Студентите кои сега пешачат од Вршац, добија одбивање да преноќеваат во училиштето во Пландиште, но им помогна локален свештеник кој им обезбеди сместување и храна.
Зошто патријархот Порфириј, со својата осуда на студентските протести, толку директно застана на страната на Вучиќ, не водејќи сметка за големата поддршка што студентите ја имаат меѓу граѓаните? Многумина што го познаваа сегашниот патријарх велат дека тоа сега е сосема друг човек. Велат дека морало нешто да се случи за да дојде до таква промена.
Затоа не би било изненадување ако, по евентуална промена на власта, патријархот под некакво изговорено – здравствено или друго – оправдување биде принуден да се повлече. Во црквата постојат ситуации кога патријархот може да се повлече и за време на својот живот. Патријарх Павле беше избран додека сè уште беше жив патријарх Герман, иако тоа беше поинаква околност. Можно е, на еден момент, Светиот архиерејски собор да побара од Порфириј да се повлече од функцијата – за доброто на црквата.
Но, сè додека Српската православна црква не се профилира како нешто повеќе од инструмент за навредување и не стане вистински морален или општествен фактор, народот нема да знае што е нејзиното вистинско „гориво“ – освен празната омраза и саможртвување, без јасна цел и смисла. Засега можеме само да нагаѓаме.
/direktno.rs
